Rządząca Koalicja Obywatelska powinna uwzględnić wzmocnienie ochrony prawa do protestu w zakres obiecanych reform mających na celu przywrócenie porządku demokratycznego w Polsce. Prawo do protestu było wielokrotnie naruszane podczas wielu masowych demonstracji w czasach poprzedniego rządu. Opracowanie ARTICLE 19 podkreśla pilną potrzebę reform prawnych dotyczących protestów, aby dostosować polskie prawodawstwo do międzynarodowych standardów praw człowieka.
Prawo do protestu jest niezbędne dla funkcjonowania demokracji. Umożliwia ludziom wyrażanie sprzeciwu, dążenie do zmian i pociąganie rządzących do odpowiedzialności. Jednak pod rządami Prawa i Sprawiedliwości (PiS) w Polsce to fundamentalne prawo zostało poważnie zagrożone. Obejmując władzę, rząd premiera Donalda Tuska złożył silną obietnicę przywrócenia praworządności w Polsce. Władze mają teraz wyjątkową szansę na odbudowanie zaufania publicznego poprzez wprowadzenie reform chroniących prawa do protestu i zapewnić by prawo wspierało pokojowe protesty, a nie je tłumiło.
Opracowanie ARTICLE 19 szczegółowo omawia kluczowe reformy potrzebne do ochrony prawa do protestu w Polsce. Opierając się na raporcie ARTICLE 19 Polska w niebezpieczeństwie: Demokracja czy autorytaryzm?, opracowanie analizuje wyzwania prawne i instytucjonalne pod rządami PiS oraz przedstawia zalecenia, w jaki sposób dostosować polskie prawo do międzynarodowych standardów praw człowieka.
Wzmocnienie prawa do protestu jest jednym z pięciu kluczowych priorytetów określonych przez ARTICLE 19 w celu zwiększenia ochrony wolności wyrażania opinii w Polsce.
Opracowanie odnosi się do kluczowych międzynarodowych standardów, w tym do Ogólnego Komentarza nr 37 ONZ, Wytycznych OBWE dotyczących wolności pokojowego zgromadzania się oraz Zasad ochrony praw człowieka podczas protestów opracowanych przez ARTICLE 19.
Opracowanie wzywa obecny rząd do pilnych działań w celu reformy ustawodawstwa dotyczącego protestów, zapewnienia odpowiedzialności oraz ochrony prawa do pokojowego zgromadzenia zgodnie z międzynarodowymi standardami praw człowieka.
Zalecenia ARTICLE 19:
- Zniesienie restrykcyjnych norm wymagających wcześniejszych zezwoleń na protesty.
- Zniesienie przepisów faworyzujących „zgromadzenia cykliczne” nad innymi protestami.
- Zapewnienie ochrony dla protestów jednoczesnych i kontrmanifestacji.
- Reforma kodeksu wykroczeń oraz związanych z nimi sankcji za działalność protestacyjną.
- Uchylanie ustaw penalizujących krytykę lub „znieważenie” państwa, religii lub jej symboli.
- Zakończenie arbitralnych aresztowań i zatrzymań przed, w trakcie i po protestach.
Te zmiany są niezbędne do ochrony prawa do protestu w Polsce i potwierdzenia zobowiązania kraju do demokracji. ARTICLE 19 wzywa polski rząd do natychmiastowego działania w celu wdrożenia tych istotnych reform.
To opracowanie jest częścią globalnej kampanii ARTICLE 19 #FreeToProtest.