ARTICLE 19 က အသစ္ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံရေသာအမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြ႕ဲခ်ဳပ္ (NLD) ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆႏၵေဖၚထုတ္ျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒျပင္ဆင္ေရးစတင္ေဆာင္ရြက္မႈကိုၾကိဳဆိုလိုက္ပါသည္။ ျငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးျခင္းႏွင့္ျငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵေဖၚထုတ္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကိုျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒမူ ၾကမ္းကို လႊတ္ေတာ္သို႕ျမန္ဆန္စြာတင္သြင္းလိုက္ျခင္းသည္ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္ စြာစု ေဝးခြင့္ကို သိသိသာသာ ကန္႕သတ္ ထားေသာဥပေဒကိုျပင္ဆင္လိုသည့္အစိုးရ၏ လိုလားေသာ အခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း လည္းသိသာေစသည္။
ထိုကာလအတြင္းမွာပင္ ကၽြန္ပ္တို႕အေနျဖင့္ အစိုးရအား ထိုဥပေဒၾကမ္းကိုေခတၱရပ္ဆိုင္းထားျပီး လႊတ္ေတာ္သို႕မတင္သြင္းမွီအရပ္ဘက္ဆို္င္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္ျပန္႕ေဆြးေႏြးညွိႏိုင္းရန္ တိုက္တြန္းပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ေဆြးေနြးမႈသည္ ယခင္အတိုင္းဆႏၵျပသူမ်ားကိုဆက္လက္ဖိႏွိပ္ခြင့္ကို ဥပေဒတြင္အခြင့္ေပးထားမထားႏွင့္မည္မွ်အထိေဆာင္ရြက္မည္ကို အကဲျဖတ္ေစသင့္သည္။ ARTICLE 19 ကအထူးသျဖင့္လက္ရွိဥပေဒတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားအားစိုးရိမ္ပူပန္မႈရွိသည္
- ဒီမိုကေရစီလူ႕ေဘာင္တြင္မလိုအပ္ေသာျပဌာန္းခ်က္မ်ားပါဝင္ေနျခင္း
- ဥပေဒကိုရွင္းလင္းျပတ္သားစြာေရးသားထားျခငး္မရွိသလိုအဓိပၸာယ္အမ်ိဳးမ်ိဳးထြက္ေစေသာျပဌာန္း ခ်က္မ်ားပါဝင္ေနျခင္း
- ျငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵေဖၚထုတ္သူမ်ားအားရာဇဝတ္မႈေျမာက္ေစျပီး ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပး ျခင္းမ်ား ပါဝင္ေနျခင္း
ဥပေဒၾကမ္းသည္ ၂၀၁၄ခုကျပင္ဆင္ခဲ့ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵထုတ္ေဖၚခြင့္ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္ အခြင့္အ ေရးမွေရွ႕သို႕တစ္လွမ္းတိုးလိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္ေပလိ္မ္႕မည္။ သို႕ေသာ္ျငားလည္း ယင္းတြင္ ရာဇဝတ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း၊ မသဲကြဲေသာျပဌာန္းခ်က္မ်ားပါရွိေနဆဲျဖစ္သျဖင့္ ARTICLE 19 အဖြဲ႕အေနျဖင့္ ၂၀၁၄ခု ခု ဥပေဒအေပၚတြင္စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့သည္၊ထို႕ျပင္ ၂ ႏွစ္ကာလအတြင္း ျငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပသူ
လူေပါင္း ရာခ်ီျပီး ရာဇဝတ္မႈျဖင့္စြဲဆိုျပီးေထာင္ခ် ခဲ့သည္။
ARTICLE 19 က အၾကံျပဳေထာက္ခံ တင္ ျပလိုသည္မွာ အစိုးရသည္-
- ● ဥပေဒၾကမ္းကိုလႊတ္ေတာ္သို႕တင္သြင္းျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ကိုေခတၱရပ္နားျပီး အရပ္ဘက္ဆို္င္ရာ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားႏွင့္ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကိုက်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ေဆြးေႏြးအၾကံညဏ္ရယူရန္။ ယင္းအၾကံ ဥာဏ္ရယူျခင္းတြင္ အထူးသျဖင့္ ဥပေဒၾကမ္း၏ျပဌာန္းခ်က္မ်ားမွအမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားသြားႏုိင္ေခ်၊ ဒီမိုကေရစီတြင္ လိုအပ္ခ်က္ကိုစမ္းသပ္ျခင္းနွင့္ လိုရာဆြဲ အသံုးျပဳႏိုင္ေခ်ရွိမရွိစသည္တို႕ကို စဥ္းစား သင့္ေပသည္။ အၾကံဥာဏ္ရယူျခင္းကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္စည္းရံုးခြင့္ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ အထူးတရားစီရင္ေရးႏွင့္ခံုသမာဓိစီရင္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူး ကိုယ္စားလွယ္တို႔က ထုတ္ျပန္ေသာ “ စုေဝးျခင္းဆိုင္ရာအတြက္ လက္ေတြ႕ သေဘာ ေဆာင္ သည့္ ပူးတြဲေထာက္ခံမႈမ်ား” ၏လမ္းညႊန္မႈျဖင့္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ၁
- ဆႏၵေဖၚထုတ္သည့္ကာလအတြင္း မည္မွ်ရာဇဝတ္မႈေျမာက္ေသာ အျပဳအမူမ်ားျပဳမူခဲ့သနည္းဆိုသည္ ကိုစဥ္းစားေစလိုသည္။ ပံုစံအားျဖင့္ ဆႏၵျပစဥ္ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္းသို႕မဟုတ္ အၾကမ္း ဖက္ျခင္းမ်ား စသည္တို႔အတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးဆႏၵျပျခင္းဆိုင္ရာ သီးသန္႕ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူျခင္းထက္ အေထြေထြေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို အေရးယူေဆာင္ရြက္ေသာ ရာဇဝတ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ မ်ားျဖင့္သာ ရဲအဖြဲ႕ကေဆာင္ရြက္ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ထိုအခ်က္ကို အေျခခံစဥ္းစားျပီး ဥပေဒၾကမ္းကိုျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္သင့္သည္။
- ႏိုင္ငံတကာအရပ္ဘက္ဆို္င္ရာႏွင့္ နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးဆိုင္ရာသေဘာတူစာခ်ဳပ္ကိုလက္မွတ္ေရး ထိုးျခင္း၊ယင္းကိုျမန္မာအစိုးရက ၂၀၁၅ခု နိုဝင္ဘာလ ကုလသမဂၢလူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ Universal Periodic Review (UPR) တြင္ အတည္ျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးရန္သေဘာတူ ေၾကာင္းကိုလက္ခံခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။ ထိုကာလအတြင္း ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရး စနစ္မ်ားႏွင့္ပိုမို ထဲထဲဝင္ဝင္ စတင္ပါဝင္ေဆာင္ရြက္လာသင့္သည္။ ဥပမာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္ႏွင့္စုရံုးခြင့္ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ကိုျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ဖိတ္ၾကားျပီး ယခုဥပေဒၾကမ္းအားျပင္္ဆင္ျခင္း လုပ္ငန္းတြင္ ေထာက္ပံ့မႈေပးေစလိုသည္။
ေအာက္ပါအခန္းတြင္ ARTICLE 19 က ဤဥပေဒမူၾကမ္းႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရးစံ ႏႈန္းမ်ားအေပၚတြင္အေျခခံသည့္ ရည္ညႊန္းတင္ျပခ်က္မ်ားႏွင့္အတူ ဦးစားေပး စဥ္းစာဘြယ္ရာမ်ားကို မီးေမာင္း ထိုးျပလိုက္ပါသည္။.