Country Report: Censored Gender in Myanmar

စာတမ္းအႏွစ္ခ်ဳပ္

ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို လႈပ္လႈပ္ရွားရွားျဖစ္ေစေအာင္

မ်က္ေမွာက္ေရးရာမ်ား၌ အေၾကာက္အရြံ႕ကင္းစြာ သတင္းရယူလ်က္

အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း သိရပါသည္။ သို႔တေစ

ဥပေဒႏွင့္ မူ၀ါဒေရးရာ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား၊ တဖက္သတ္ အျပစ္ဒဏ္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ၾကရပါသည္။

ထိုအကန္႔အသတ္၊ အျပစ္ဒဏ္မ်ားႏွင့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ မတူေသာ

အေတြ႕အႀကဳံမ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားအား ကန္႔သတ္အျပစ္ေပးမႈကို အစိုးရက

ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၿပီး အမ်ိဳးသမီးအဖို႔မူ က်ား/မ မတူညီ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈ၊ လိင္သဘာ၀အေျခခံ

အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို လူ႔ေဘာင္အသိုင္းအ၀ိုင္းက ပံ့ပိုး ဆိုးရြားေစခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္

အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ လိင္ကြဲလူနည္းစုတို႔ ေတြ႕ႀကဳံေနရေသာ ကန္႔သတ္ခ်က္ႏွင့္

အျပစ္ေပးခံရမႈတို႔သည္ အမ်ိဳးသားမ်ားထက္ ဒဏ္ခ်က္ပိုမို စူးရွပါသည္။

ဤစာတမ္းတြင္ အေျခခံေမးခြန္းအခ်ိဳ႕ကို ေျဖဆိုရန္ အားထုတ္ထားပါသည္။

ယင္းေမးခြန္းမ်ားမွာ – လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ သတင္းရယူမႈသည္

ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအဖို႔ မည္သို႔ သက္ဆိုင္မႈ ရွိပါသနည္း။ မီဒီယာ၌ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား

မည္သို႔ပုံေဖာ္သနည္း။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာသတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္

အလြယ္တကူ မရရွိႏို္င္ေသာ သတင္းအမ်ိဳး အစားမ်ား။ အဆင့္ျမင့္ပိုင္း ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္တြင္

အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏အသံကို အဘယ္ေၾကာင့္ မၾကားရသနည္း။ ေျပာဆိုမိေသာ

စကားေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ရသည့္ လိင္သဘာ၀အေျခခံ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ

မ်ား။

ေအာက္ပါအတိုင္း ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ပါသည္။

 အမ်ိဳးသမီးဂ်ာနယ္လစ္မ်ားသည္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားထက္ ရာထူးနိမ့္ေသာ

လိင္သဘာ၀ ဆက္စပ္က႑မ်ား ပိုမိုရရွိေနသည္။

 အမ်ိဳးသမီးဂ်ာနယ္လစ္မ်ားသည္ မီဒီယာေလာက၌ က်ား/မတန္းတူ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ႏွင့္

အသံ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ မရရွိပါ။

 အမ်ိဳးသမီးဂ်ာနယ္လစ္မ်ားသည္ ေနရာအာဏာရရွိမႈထက္ အကာအကြယ္ေပးခံရမႈသာ

ရရွိပါသည္။

 ေခါက္႐ိုးက်ိဳး က်ား/မခြဲျခားမႈသည္ မီဒီယာေလာကတစ္ခုလုံး၌ ရွိေနၿပီး

အသံလႊင့္ေလာက၌ အထူးေတြ႕ျမင္ ရသည္။

 အစိုးရက အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ သတင္းရယူခြင့္ကို ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိေပ။

 အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လိင္သဘာ၀အေျခခံ သတင္းအခ်က္အလက္ရယူမႈတြင္ ယဥ္ေက်းမႈ

အတားအဆီးမ်ားက အဟန္႔အတားအျဖစ္ ရွိေနသည္။

 အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အသံထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကို ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာမွ ထုတ္ပယ္ထားသည္။

 ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာတြင္ ပါ၀င္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို အစိုးရက စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္သည္။

 အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ‘လိင္သဘာ၀’ အေျခအေနကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ’ျပည္သူ႔အ၀န္းအ၀ိုင္း’

(civic space) မွ ထုတ္ပယ္ထားသည္။

 ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊

အက်ိဳးဆက္မ်ားကို မတူညီေသာ ပုံစံမ်ားျဖင့္ ႀကံဳေတြ႕ေနရသည္။

 အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား အၾကမ္းဖက္မႈ မခံရေအာင္ ကာကြယ္ေပးဖို႔ မ်က္ေမွာက္ကာလ

ရွိေနေသာ ကုစားမႈမ်ားႏွင့္ ကာကြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ တကယ္တန္းတြင္

အေျခအေနကို ပုိမုိဆိုးရြားေစသည္။

ဤျပႆနာမ်ားကို နားလည္လာသည္ႏွင့္အမွ် ေအာက္ပါအႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ရည္မွန္း

ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားသာမက အျခားသူမ်ားအတြက္လည္း

အက်ိဳးျဖစ္ေစပါမည္။ ထို႔ျပင္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၌ ျမန္မာ အစိုးရက ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ္လည္း

လူသိနည္းေနသည့္ “အမ်ိဳးသမီးမ်ားတိုးတက္ေရးအတြက္ အမ်ိဳးသားအဆင့္

မဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္း” ၏ တစိတ္တေဒသအျဖစ္ အက်ံဳး၀င္ ပါရွိၿပီးျဖစ္ပါသည္။

Read full report.

Full report in Burmese here.